|
Wilhelmina Frederica
Louisa Charlotte Marianne (9 mei 1810 - 29 mei 1883), prinses der Nederlanden, prinses
van Oranje-Nassau, was een dochter van koning Willem I der Nederlanden en prinses
Wilhelmina van Pruisen. |
|
Rechts: Marianne als baby in de wieg geschilderd door haar moeder Wilhelmina van
Pruisen, 1811. (Coll. Museum Nysa, Polen). (Klik op de afbeelding voor een groter
formaat)
Wilhelmina Frederica Louisa Charlotta Marianne was het vierde kind en de jongste
dochter van de erfprins van Oranje, de latere koning Willem I, en prinses Wilhelmina,
dochter van de Pruisische koning Frederik Willem II. Marianne werd op 9 mei 1810
geboren in het Niederländische Palais Unter den Linden, het Berlijnse stadspaleis
van de Oranjes, waar zij op 31 mei gedoopt werd. De Oranjes hadden nauwe banden met
hun - koninklijke - Pruisische familie in Berlijn en verbleven tijdens hun ballingschap
(1795-1813) vaak bij hen. (Bron tekst: Historici.nl)
Haar roepnaam stamt van Marianne's tante van moeders zijde: Marianne Hesse-Homburg,
de zeer fel anti-Franse oprichtster van "Patriottische Vrouwen Vereniging Pruisen"
(Der Vaterländische Frauenverein). Die "Pruisische erfenis" heeft
het leven van Marianne sterk beïnvloed. (Bron: Een dame uit Nederland) |
|
|
Links: Marianne met haar moeder Wilhelmina
van Pruisen, ca. 1813 van onbekende schilder. (Bron: Gogmsite.net) en rechts: Marianne
ca 1815 van onbekende schilder. (Bron: Theroyalforums.com). (Klik op de afbeelding
voor een groter formaat) |
|
Links: Marianne in Stadmuseum Leidschendam-Voorburg.
(Bron: Ga-eropuit-in-nederland.nl) en rechts: Marianne ca. 1826. (Bron: Theroyalforums.com).
(Klik op de afbeelding voor een groter formaat) |
|
Links: Portret van Marianne van Oranje
van Samuel Friedrich Diez (1803-1873). (Coll. Museum Nysa, Polen) en rechts: Portret
van Marianne van Oranje van Jan Baptista van der Hulst (1774-1837). (Coll. Museum
Nysa, Polen). (Klik op de afbeelding voor een groter formaat) |
|
Prinses Marianne en haar echtgenoot,
prins Albrecht van Pruisen, 1830. (Bron: Geheugenvannederland.nl). (Klik op de afbeelding
voor een groter formaat) |
|
Links: Frederica Louisa Charlotte
Marianne Wilhelmina, Prinses van Oranje-Nassau. (Bron: Theroyalforums.com) en rechts:
portret van Marianne van Pruisen. Schilderij uit 1832 van Henricus Franciscus Wiertz.
(Bron: Wikimedia.org). (Klik op de afbeelding voor een groter formaat) |
|
Links: Portret van Marianne, prinses
van Oranje-Nassau, 1837 door Theodor Hildebrandt. (Coll. Geschiedkundige Vereniging
Oranje-Nassau) en rechts: Prinses Marianne van Oranje-Nassau - een schilderij van
Johan Philip Koelman uit 1846. (Coll. Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau).
(Klik op de afbeelding voor een groter formaat) |
|
Links: Portret van Marianne uit ca.
1849. (Bron: Mariannaoranska.eu) en rechts: portret van Johannes van Rossum, 1852
van Johan Philip Koelman. (Bron: Hadrianus.it). (Klik op de afbeelding voor een groter
formaat) |
|
Links: Portret van Johannes Willem
von Reinharthausen, de zoon van Marianne en Johannes van Rossum, door Laurens Lodewijk
Kleyn, ca.1861. (Coll. Geschiedkundige Vereniging Oranje-Nassau) en rechts: Prinses
Marianna, ca. 1850. (Coll. Duijvesteincollectie, Leidschendam-Voorburg). (Klik op
de afbeelding voor een groter formaat) |
|
Prinses Marianne met Johannes van
Rossum, haar dochter Charlotte en haar schoonzoon Georg II von achsen-Meiningen vóór
de Villa Carlotta aan het Comomeer, ca. 1850. Het schilderij hangt nog steeds in
Schloss Reinharthausen. (Bron: Mariannaoranska.eu). (Klik op de afbeelding voor een
groter formaat) |
|
Links: de Evangelische Johanneskirche
in Erbach (ten Oosten van Reinhartshausen). (Bron: Wiki.toenleidschendam-voorburg.nl)
en rechts: de Graftombe Johannes Willem van Reinhartshausen. (Bron: Hethuisvanoranje.nl).
(Klik op de afbeelding voor een groter formaat) |
|
Het Slot Kamenz / Kamieniec Zabkowicki,
dat Marianne liet bouwen. Tekening van F. Martinus, leerling van Karl Friedrich Schinkel.
(Bron: Wikimedia.org). (Klik op de afbeelding voor een groter formaat) |
|
Links:
Portret van Prinses Marianne. (Bron: Mariannaoranska.eu). (Klik op de afbeelding
voor een groter formaat)
Marianne hield zich strikt aan de verplichtingen, die haar bij de echtscheiding waren
opgelegd, waarbij zij zich verre moest houden van publieke ambten en vooral een openbaar
optreden als vertegenwoordigster van het Huis van Nassau moest vermijden.
Slechts één keer doorbrak ze dit gebod en werd daarvoor gestraft. Eind
1865 werd in Dillenburg een comité samengesteld, dat zich tot taak stelde
een monument en uiteindelijk een toren op te bouwen ter herdenking van een zoon van
de stad: Prins Willem van Oranje, de Nederlandse vrijheidsheld. Als plaats koos men
het slot van Nassau. Het Residenzschloß van Dillenburg was in de Zevenjarige
oorlog in 1760 door de Fransen verwoest. Het slot was grotendeels afgebroken. Alleen
de onderaardse gangen waren gespaard gebleven maar grotendeels gevuld met afval en
niet toegankelijk. Daarom wilde men de geschiedenis weer zichtbaar maken met een
toren. (Bron: Hessische Biografie, Marburg) |
|
|
Het graf Marianne in Erbach. (Bronnen:
Wiki.toenleidschendam-voorburg.nl en Hethuisvanoranje.nl).
Met Johannes van Rossum ligt zij daar in één graf op het (katholieke)
kerkhof van Erbach. Zij had Johannes van Rossum toen deze in 1873 stierf, willen
bijzetten in de Johanneskirche, maar dat stuitte op verzet van de kerkeraad. Vandaar
dat hij en later zijzelf begraven werden op dat kerkhof. Uiteindelijk - ondanks alle
tegenwerking - tesamen voor altijd. Helaas staat de naam van haar voormalige koetsier
NIET op de grafstenen vermeld. In die tijd was dit niet passend. Na haar overlijden
werd haar kleindochter, Elisabeth Mees (1919- 1961), prinses van Pruisen, begraven
in het graf van overgrootmoeder, Marianne van Oranje. Prinses Elisabeth was in 1948
getrouwd met Heinz Mees (1918-1994). (Klik op de afbeelding voor een groter formaat) |
|
Links
portret van Marianne ca. 1840 van onbekende schilder. (Bron: Mariannaoranska.eu)
In de 20ste eeuw herleefde de belangstelling voor het bijzondere leven van deze
Prinses Marianne. Daarbij werd de nadruk steeds meer gelegd op haar gedrag als een
"bevrijde" vrouw. De nadruk lag op de kritiek op sociale verhoudingen van
haar tijd en een romantisering van haar positie als een sociale buitenstaander: "Haar
innerlijke vrijheid en onafhankelijkheid waren de tijd ver vooruit',' Ze was een
intelligente, knappe, zelfbewuste en geëmancipeerde vrouw". Ook werd er
meer aandacht besteed aan haar rol als een kunstenaar en ondersteunster van plaatselijke
welzijn, zoals de oprichting van de Haagse liefdadigheidsfonds ter ondersteuning
van de armen (1829) en aan regionale en lokale waardering van tijdgenoten die tot
uiting komt in recente literatuur.
In Voorburg, waar ze zich gewijd heeft aan de ondersteuning van de armen, waren de
bouw van de pastorie en de zaal door haar gefinancierd, ze schonk een orgel aan de
Hervormde Kerk en was, nog bij haar leven, een plaatselijke cultus heldin. In de
stad wordt nog vandaag, in het museum van Leidschendam-Voorburg, veel aandacht besteed
aan haar leven. In 1998 was er een tentoonstelling gewijd aan haar: "Een prinses
in een dorp. Prinses Marianne in Voorburg ". In de Herenstraat staat een standbeeld
van Marianne gemaakt door mevrouw C. Gobius.
Op het gebied van kunst kan haar collectie in Erbach kan niet uitzonderlijk worden
genoemd. Haar meest opmerkelijke prestatie blijft toch de bouw van het paleis te
Kamenz in Silezië. Door die prestatie is ze uiteraard in de herinnering in het
Poolse Neder-Silezië blijven leven. In het jaar 2010 werd haar 200ste verjaardag
gevierd als het Jaar van Marianne van Oranje. Bij deze gelegenheid is zelfs een herdenkingsmunt
geslagen. Marianne was ook patrones van één van de scholen in Stronie
Slaskie en in de streek van Klodzko is een vereniging van haar bewonderaars opgericht.
(Bron: een Dame uit Nederland) |
|
Bronnen: |
Wilhelmina Frederica Louisa Charlotte
Mariann op Wikipedia |
Wilhelmina Frederica Louisa Charlotte
Mariannel op Historici.nl |
Een dame uit Nederland |
Nationaal Biografisch
Woordenboek |
Hessische Biografie: Prinzessin Marianne
von Nassau-Oranien, Prinzessin der Niederlande |
Marianne als baby in de wieg |
Marianne met haar moede |
Marianne met pop |
Marianne Stadmuseum Leidschendam-Voorburg |
Mariannemet paard |
Portret van Marianne van Oranje van
Samuel Friedrich Diez |
Portret van Marianne van Oranje van
Jan Baptista van der Hulst |
Prinses Marianne en haar echtgenoot |
Frederica Louisa
Charlotte Marianne Wilhelmina, Prinses van Oranje-Nassau |
Portret van Marianne
van Pruisen |
Portret van Marianne,
prinses van Oranje-Nassau van Theodor Hildebrandt |
Prinses Marianne
van Oranje-Nassau van Johan Philip Koelman |
Portret van Marianne |
Portret
van Johannes van Rossum |
Johannes Willem
von Reinharthausen |
Prinses Marianne |
Marianne bij het Comomeer |
Evangelische Johanneskirche in Erbach |
Graftombe Johannes
Willem van Reinhartshausen |
Kamieniec Zabkowicki |
Portret Marianne |
Graf van Marianne
in Erbach |
Grafsteen van
graf van Prinses Marianne |
Portret van Prinses
Marianne |
|
|
|
|
|
|
|