|
|
|
Links: De verheffing van prins Willem
den zesden tot souverein der Vereenigde Nederlanden. Tekenaar Van Beek. (Bron: Geheugenvannederland.nl)
en rechts: Verheffing van Z. M. Willem den eerste als Koning der Nederlanden door
Van Beek, 1814 (Bron: Geheugenvannederland.nl)
De Nederlandse Maagd biedt prins Willem VI de troon aan.
De Prins weifelde ten opzichte van zijn positie. Hij kende de gevoelens der Nederlanders
niet, en liet de vraag aarzelend open: erfstadhouder of souverein? Maar bij Van Hogendorp
stond het van het begin af vast, dat het een souverein zou zijn en mannen als Kemper
en Falck stuurden in dezelfde richting. Zo werd 1813 niet een restauratie van de
oude Republiek, maar de vestiging van een nieuwe Nederlandse monarchie. In hoeverre
de juiste vorm voor deze monarchie werd gevonden, daarover kan men van mening verschillen.
Het is mijn overtuiging dat in de grondwet, maar veel meer in de regeringspraktijk
na 1813 het Napoleontische systeem een verkeerde invloed heeft gehad. En Van Hogendorp
schreef even later: 'daar was onder de ambtenaren der revolutie, vooral in de bureaux,
een esprit de corps, strekkende om al wat niet van hunne kleur was, uit te sluiten.
De partij is talrijk, zit er vast in, weet den loop der zaken en is halsstarrig'.
(Bron tekst: Oranje in ballingschap, H. Algra. Uitgave: J.H. Kok N.V., Kampen, 1948)
De proclamatie waarmee Willem I de soevereiniteit aanvaardde luidde als volgt:
"Gij wilt het Nederlanders! Dat ik U meer zijn zal, dan ik U zonder mijne afwezendheid
zoude geweest zijn. Uw vertrouwen. Uwe liefde legt de souvereiniteit in mijne handen.
Welaan dan. Ik zal mijne bedenkingen aan Uwe wenschen opofferen. Ik aanvaarde wat
Nederland mij aanbiedt, maar ik aanvaarde het ook alleen onder waarborging eener
wijze constitutie, welke Uwe vrijheid tegen volgende mogelijke misbruiken verzekert".
(Bron tekst: Oranje in Ballingschap, Mr. L.A. Struik. Uitgave: de Bataafse Leeuw,
Amsterdam 2006) |
|
|
Links: Op uitnodiging van het Driemanschap
van 1813 arriveert toekomstig Koning Willem I op 2 december 1813 in Amsterdam om
als soeverein vorst de regering op zich te nemen. (Bron: Wikipedia.org) en rechts:
Aankomst in Amsterdam 2 december 1813. Prins Willem in zijn rijtuig op het Koningsplein
te Amsterdam. (Bron: Astrozeeland.nl) |
|
Door ruiters en de heren Scholten
en Kempers begeleid, begaf de Prins van Oranje zich de volgende dag, 2 decem,ber,
vanuit Haarlem in een open rijtuig naar het stadhuis in Amsterdam.
Daar stelde Kemper hem de leden van het tijdelijk bestuur van de stad voor met een
toespraak:
" die zeker door de volheid van mijn hart wel de gelukkigste ex tempore geweest
is, die ik immer gedebiteerd heb. De Prins antwoordde hierop aangedaan maar goed
en begeerde dat ik en Scholten bij hem en den Engelschen ambassadeur in het open
rijtuig zouden gaan zitten; duizenden en nog eens duizenden menschen belemmerden
den voortgang; met grote moeite kwamen wij langs de Heerengracht, het Koningsplein
en de Kalverstraat op den Dam, en leidden den Prins op het Paleis, dat door hem aan
de stad werd teruggegeven". (Bron tekst: Oranje in Ballingschap, Mr. L.A. Struik.
Uitgave: de Bataafse Leeuw, Amsterdam 2006) |
|
Rechts: Willem I in het Paleis op de Dam
op 2 december 1813. Ets uit: J. Konijnenburg - Nationaal gedenkboek der hernieuwde
Nederlandse Unie van den jare 1813, 's-Gravenhage (Stadsarchief Amsterdam))
Toen het Franse keizerrijk ten einde was gekomen kwam Willem Frederik van Oranje-Nassau
terug naar Nederland. Op 30 november van dat jaar werd hij uitgeroepen tot soeverein
vorst Willem I. Op 2 december 1813 brengt hij een bezoek aan het Amsterdamse
Paleis. Willem I liet weten het gebouw terug te geven aan de stad, zodat het
weer als stadhuis gebruikt kon worden. De regeerders van Amsterdam aanvaarden dit
aanbod, maar op 28 januari 1814 liet de stad weten dat de vorst het gehele gebouw
als Paleis kon blijven gebruiken. De Napoleontische inrichting bleef gehandhaafd.
De nieuwe koning liet slechts kleine aanpassingen doorvoeren. (Bron tekst: Paleisamsterdam.nl)
In het stadhuis werdn de prins de sleutels van de stad ovrhandigd. Na een gezamenlijke
maaltijd met de autoriteiten, zowel geestelijke als wereldlijke, ging de prins naar
de 'Hollandche Schouwburg' waar veel toespraken werden gehouden. |
|
|
Bronnen: |
Willem I Frederik op Wikipedia |
Willem Frederik
op Historici.nl |
De verheffing van prins Willem den zesden |
Verheffing van Z. M. Willem den eerste |
Aankomst
in Amsterdam 2 december 1813 |
Bezoek aan het
Amsterdamse Paleis |
Boek:
Oranje in Ballingschap, Mr. L.A. Struik |
|
|
|