Rechts: Portret van kroonprins Willem Frederik George Lodewijk van Oranje Nassau, later koning Willem II der Nederlanden te paard op het slagveld. prentmaker: Antonie en Pieter van der Beek naar tekening van: Nicolaas Sonnenberg. (Coll. Rijksmuseum, Amsterdam).

De derde dag na zijn aankomst werd hij door zijn vader, de souvereine vorst, tot generaal van de infanterie en inspecteur-generaal van alle wapenen en van de nieuwe Nationale Militie, aangesteld. Als opperbevelhebber van het nieuw gevormde veldleger nam hij deel aan de laatste krijgsverrichtingen in Brabant tegen de Franse garnizoenen aldaar.
De nauwe band die reeds vroeg tussen hem en prinses Charlotte, de enige dochter van George IV, was ontstaan, werd weldra een verloving, die hem de troonopvolger in Nederland, iets als de positie van de koning-stadhouder Willem III scheen te beloven. Maar dit laatste plan ging niet door, omdat de prinses weigerde om voortaan beurtelings in Engeland en Nederland te wonen. De reeds naar Engeland vertrokken erfprins keerde in juni 1814 ongehuwd naar Den Haag terug.

Daarna ging hij naar Brussel, waar hij in de winter van 1814/1815 de Engelse krijgsmacht in België commandeerde, het Belgische leger organiseerde en zich door zijn beminnelijk karakter reeds spoedig een grote populariteit verwierf. Hij bereidde er ook de bouw van een nieuwe vestinggordel op de Franse grens voor.

Na de terugkeer van Napoleon kreeg hij op 26 maart 1815 de officiële titel Prins van Oranje, die later als die van de troonopvolger in de grondwet werd vastgelegd.

De terugkeer van Napoleon in februari 1815 gaf de dappere prins gelegenheid om nog een keer onder de beroemde Wellington, zijn heldenmoed en krijgskunst te tonen.
Willem Frederik George Lodewijk werd op 11 april 1815 belast met het bevel over de eerste divisie van het Engels-Nederlandse leger onder opperbevel van Wellington. (Bron tekst: Historici.nl)

Nederlandse leger in 1815

Omdat er steeds meer dreiging kwam vanuit een herrezen Frankrijk werd het leger in allerijl gemobiliseerd. Binnen de kortste keren werden 30 infanterie bataljons, 10 cavalerie eskadrons en 10 artillerie batterijen in paraatheid gebracht. Met name het op sterkte brengen van de artillerie batterijen bleek een zware opgave.  Zeker in het zuiden was dit een groter probleem dan in het noorden.
 Uiteindelijk hadden De Nederlanden op 12 juni 1815 een mobiel leger op de been gebracht waaronder 9 artillerie batterijen welke een sterkte hadden van 72 officieren, 2524 manschappen en 2559 paarden. Van deze 9 batterijen waren er overigens maar 7 volledig mobiel en uitgerust met voldoende paarden. Het totale leger bestond uit ongeveer 31000 man. Dit hield in dat er 1,8 kanon was op iedere 1000 man terwijl de standaard in die tijd 2,5 kanon per 1000 man was. Zeker voor een ongetraind leger als dat van De Nederlanden was dit een zware onderbezetting. Behalve alle problemen rondom de bezettingsgraad van personeel en paarden was er dus ook nog de slechte getraindheid van de manschappen. De commandant van het Nederlandse leger, Prins Willem van Oranje, zorgde er daarom voor dat iedere eenheid dagelijks een aantal uren moest oefenen om tot een acceptabel niveau te komen.
 Het tekort aan paarden werd indirect veroorzaakt door de catastrofale campagne van 1812 in Rusland. Toen Frankrijk in 1813 met spoed het Franse leger aan het wederopbouwen was werden in alle bezette landen paarden geconfisceerd. Hierdoor waren er in 1815 nog steeds onvoldoende (geschikte) paarden voor de artillerie. Veel batterijen werden dus tijdens de Waterloo campagne getrokken door paarden die eigenlijk niet geschikt waren voor militair gebruik.
 Het Nederlandse leger bestond voor de slag bij Waterloo uit 3 infanterie divisies en 1 cavalerie divisie welke kwamen te vallen onder de Anglo-Allied Forces. (Bron: Saluutbatterij Atkins)
Bronnen:
Willem Frederik George Lodewijk van Oranje-Nassau op Wikipedia
Willem II, koning der Nederlanden op Historici.nl op Historici.nl
Willem II, koning der Nederlanden op Historici.nl
Portret van kroonprins Willem Frederik George Lodewijk van Oranje Nassau
Nederlandse leger in 1815