De inhuldiging van koning Willem II in de Nieuwe Kerk te Amsterdam, 28 november 1840. De koning legt rechts, staande onder een baldakijn, met opgeheven hand de eed af. Links liggen op een tafel de troon en scepter. De kerk is gevuld met toeschouwers. Voorstudie voor het schilderij in het bezit van H.M. de Koningin (paleis Noordeinde). Schilderij van Nicolaas Pieneman. (Coll. Rijksmuseum, Amsterdam)
 
Op 7 oktober 1840 besteeg hij de troon als Willem II. Onder zijn koningschap was de macht van de vorst al minder dan voordien. De revoluties van 1848 en 1849, waarin Lodewijk Filips I van Frankrijk werd afgezet en andere Europese vorsten met geweld tot concessies werden gedwongen deed hem nu ook vrezen voor zijn eigen troon. Als grap verklaarde de koning tegenover diplomaten dat hij in één nacht van conservatief geworden was tot liberaal. Dit was vooral de verdienste van de liberaal Thorbecke, die de nieuwe grondwet bijna volledig zelf had geschreven; deze grondwet was voor die tijd al wel een grote verbetering.
Willem II hield van bouwen. In Engeland had hij, tijdens zijn studie aan de Universiteit van Oxford, belangstelling gekregen voor de "Gothic revival". Hij liet de voorgevel van Paleis Kneuterdijk van Daniël Marot vervangen door de huidige classicistische voorpui en bouwde een groot neogotisch gebouwencomplex achter zijn paleis aan de Kneuterdijk in 's-Gravenhage.
Het te bouwen paleis, kasteel Vaeshartelt in Limburg, werd nooit voltooid en van een nieuw paleis in Tilburg werd alleen de kern gebouwd, die nu dienst doet als gemeentehuis. Rheeburg en Zionsburg in Vught werden aangekocht maar niet verbouwd of uitgebreid. Er was ook een voor de koning gebouwd gotisch jachthuis in Gorp.
Op het Loo liet de koning weinig sporen na. Hij woonde op het nabijgelegen jachtslot, het Oude Loo, dat meer aan zijn voorkeur voor de neo-gotiek beantwoordde. (Bron tekst: Urubin Forums)
Links: Portret van koning Willem II van Nicolaas Pieneman,1849 en rechts: Portret van Anna Pavlovna (Paulowna) van Nicaise de Keyser, 1849. (Coll: Hermitage. nl)
 
Willem II regeerde slechts korte tijd als constitutioneel vorst. Na het overlijden van zijn lievelingszoon Alexander ging zijn gezondheid achteruit. Ook de problemen met zijn oudste zoon, de latere koning Willem III, gingen hem niet in de koude kleren zitten. Kroonprins Willem was het namelijk helemaal niet eens met de grondwetswijziging waar zijn vader mee had ingestemd. Hij deed zelfs schriftelijk afstand van zijn rechten op de troon, wat hij later weer introk. (Bron tekst: Urubin Forums)
Bronnen:
Willem Frederik George Lodewijk van Oranje-Nassau op Wikipedia
Willem II, koning der Nederlanden op Historici.nl op Historici.nl
Willem II, koning der Nederlanden op Historici.nl
De inhuldiging van koning Willem II door Nicolaas Pieneman
Portret van koning Willem II van Nicolaas Pieneman
Portret van Anna Pavlovna (Paulowna) van Nicaise de Keyser
Willem Frederik George Lodewijk op Urubin Forums