Spa van 19 juli 1654 tot 21 augustus 1654

Toen Charles II op 14 juli 1654, noodgedwongen, Frankrijk verliet, was hij op het dieptepunt van zijn bestaan aangeland. De enige die hem gastvrijheid bood was zijn zuster Maria Henriette, de Prinses van Oranje, in Spa, waar hij 19 juli aankwam.
(Op internet heb ik niet kunnen vinden waar ze verbleven, misschien in het Château La Heid des Pouhons)

In augustus 1653 hadden de Staten van Holland een resolutie aangenomen, waarbij het buitenlandse prinsen verboden was de Zeven Provinciën binnen te komen, zonder uitnodiging van de overheid. Verder verboden ze Maria Henriette haar broers te ontvangen op Nederlands grondgebied.

Sinds 1650 hadden de broer en zus elkaar niet gezien, toen Charles in 1654 in Spa aankwam. Maria was altijd toegewijd geweest aan haar broers en de eenzaamheid van haar weduwstaat sinds 1650 maakte de band nog hechter.

Charles had zijn problemen in Frankrijk achtergelaten en gooide zich in het plezier van het moment. Door de afkoopsom van de Fransen kon Charles met zijn hofhouding een jaar lang leven als ze zuinig zouden zijn. De keukenklerk Stephen Fox werd verantwoordelijk voor uitgaven van de familie Stuart, de uitbetaling van de lonen van de bedienden en alle andere uitgaven tijdens reizen en verblijf van het Hof.

De leden van het hof brachten de tijd door met dansen. Charles schreef aan de Koningin van Bohemen in Den Haag, dat ze op zoek waren naar vioolspelers en iemand die hen nieuwe dansen kon leren. Door het slechte weer moesten de festiviteiten worden uitgeteld. Het regende zoveel, dat zelfs het mineraalwater verontreinigd raakte. Velen, die met een waterkuur waren begonnen stopten ermee. Spa was in die tijd een erg vrolijke plaats. Het gerucht deed de ronde dat de Prinses van Oranje, Maria, eerst een relatie had met haar neef Prins Rupert (1619-1682), Paltsgraaf van de Rijn en Hertog van Bavaria en nu haar hand aan Charles X van Zweden (1622-1660) wilde geven. Over Koningin Christina van Zweden (1626-1689) werd geroddeld, dat zij verschrikkelijk verliefd was op Charles. Maar Christina bleef in Vlaanderen en Charles X trouwde met Hedwig Eleonora (1636-1715) van Holstein-Gottorp.

Prinses Maria Henriette van Oranje had een groot gevolg meegebracht en toen de vioolspelers kwamen en het mooi weer werd, was het een en al vreugde en vrolijkheid. Tien dagen en avonden werd feestgevierd en gedanst. Maar aan het plezier kwam een einde door een uitbraak van de pokken, waardoor een van de hofdames, Kate Killegrew, overleed. 21 augustus 1654 vertrok het hof haastig naar Aken. (Bron tekst: The Travels of the King, Charles II in Germany and Flanders 1654-1660 by Eva Scott).
Prinses Maria Henrietta (1631-1660), Prinses Royal, Prinses van Oranje, door Gerrit/Gerard van Honthorst (1592-1656) (Coll. National Trust, Ashdown House, Lambourn, Newbury, Berkshire, England)
 
Gerard Hermansz. van Honthorst (1592-1656) was een Nederlands schilder, een van de meest begaafde volgelingen van Caravaggio. Hij wordt gerekend tot de Utrechtse caravagisten. Hij was een van de weinige schilders met een internationale faam. Zijn grote voorbeeld was Antony van Dyck. (Bron: Wikipedia.org)
Bronnen:
Charles II van Engeland op Wikipedia
Prinses Maria Henrietta (1631-1660)
Gerard Hermansz. van Honthorst op Wikipedia
Boek TheTravels of The King