| Adriaen van Nieulandt
(1587-1658) |
| Adriaen van Nieulandt (Nieulandt,
Nieuwelandt, Nieuwlandt, Nieulant, Nieuweland) (Antwerpen, ca. 1586, Amsterdam, begraven
op 7 juli 1658), ook Adriaen van Nieulandt de Jonge genoemd ter onderscheid met zijn
gelijknamige vader, was een Amsterdamse kunstschilder, tekenaar, prentkunstenaar,
decoratieschilder en kunsthandelaar van Vlaamse afkomst. Van Nieulandt was voornamelijk
actief in Amsterdam, maar ook in zijn geboortestad Antwerpen. Hij was werkzaam in
een reeks genres, waaronder historiestukken, portretten, landschappen en stillevens.
(Bron: Wikipedia.org) |
 |
| Maurits (1567-1625) en Frederik Hendrik
(1584-1647), prinsen van Oranje, op het strand van Scheveningen. De jongere edelman
links is prins Frederik Hendrik en de oudere rechts prins Maurits. Rechts een door
prins Maurits gefokt zilvergrijs gevlekt 'oorlogspaard' ofwel een War Horse in de
80-tig jarige oorlog. Het schilderij moet vóór 1625 zijn gemaakt, waarschijnlijk
rond 1620. Helaas is het schilderij beschadigd. (Coll. Museum Mauritshuis Den Haag).
(Klik voor een groter formaat op de afbeelding). |
 |
| Een met de computer bijgewerkte versie
van het schilderij. (Klik voor een groter formaat op de afbeelding). |
 |
| Twee Scheveningse vissers laten Prins
Frederik Hendrik en prins Maurits hun vangst zien. (Klik voor een groter formaat
op de afbeelding). |
 |
| De ster op het schilderij is het
grijs gevlekte paard. Maurits was een groot paardenliefhebber. Vrijwel dagelijks,
als hij in Den Haag was, trok hij erop uit om zijn stoeterij te bewonderen, en om
zich te bemoeien met het africhten en fokken van de dieren. Regelmatig bezocht hij
ook paardenmarkten om de stoeterij op peil te houden. (Bron: Rijksmuseum Amsterdam).
(Klik voor een groter formaat op de afbeelding). |
 |
| Maurits, prins van Oranje (1567-1625)
en de 'stadhouder' van de Verenigde Provinciën, was zeer succesvol als de commandant
van de strijdkrachten van van de republiek. Na zijn dood in 1625 sleepte de oorlog
met Spanje zich nog twee decennia voort, maar de koers die hij had uitgezet was beslissend
voor uiteindelijk bereiken van onafhankelijkheid. Maurits is afgebeeld in een veld
in een soort van "dubbelportret" met een groot grijs gevlekt oorlogspaard,
dat hij traint. Maurits stond bekend als een fokker van paarden voor de strijd en
wordt vaak afgebeeld met dit paard. Het kan de nakomeling van een prijswinnend Spaans
paard zijn (een ras bekend sinds de oudheid), gevangen genomen door de troepen van
Maurits van de Spaanse Habsburgerse bevelhebber aartshertog Albrecht, gefokt met
een zwaardere Noord-Europees oorlogspaard. (Coll. The Walters Art Museum, Baltimore,
Maryland, USA). . (Klik voor een groter formaat op de afbeelding). |
 |
| Het lijkt erop dat het paard op het
strand van Scheveningen en in het landschap hetzelfde paard is. (Klik voor een groter
formaat op de afbeelding). |
 |
| Maurits (1567-1625), prins van Oranje,
in de slag bij Nieuwpoort (1600). Henri Ambrosius Pacx (1603ñna 1658). Het witte
paard van prins Maurits is hier geschilderd met zwarte benen (Coll. Instituut Collectie
Nederland) (Klik voor een groter formaat op de afbeelding). |
 |
| Een Spaans oorlogspaard, een voorloper
van de moderne Lusitano geschilderd door Jacob de Gheyn II (ca. 1565-1629) in 1603.
Een witte Spaanse strijdhengst, buitgemaakt door Lodewijk Günther van Nassau
op aartshertog Albertus van Oostenrijk tijdens de Slag bij Nieuwpoort in 1600 en
geschonken aan prins Maurits. Het paard wordt door een stalknecht geleid en is bijna
levensgroot weergegeven. (Coll. Rijksmuseum Amsterdam). (Klik voor een groter formaat
op de afbeelding). |
 |
| Slag bij Nieuwpoort door Pauwels
van Hillegaert. (1633-1635). Prins Maurits in wapenrusting gezeten op de witte strijdhengst
die gevangen genomen was bij de strijd en aan hem geschonken na de overwinning in
de Slag bij Nieuwpoort. Op de achtergrond het optrekken van de legers. (Coll. Rijksmuseum
Amsterdam). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding). |
 |
| Frederik Hendrik en Ernst Casimir
bij het beleg van Den Bosch, Pauwels van Hillegaert, ca. 1629 - ca. 1635. Triomfantelijk
zitten prins Frederik Hendrik en zijn neef graaf Ernst Casimir op hun paarden voor
Den Bosch. Frederik Hendrik wijst met zijn commandostok op de belegerde stad die
stormenderhand wordt ingenomen. Frederik Hendriks bijnaam was niet voor niets ëde
stedendwingerí. Hij veroverde een reeks steden op de Spanjaarden. Den Bosch was in
1629 een van de belangrijkste. (Coll. Rijksmuseum Amsterdam). (Klik voor een groter
formaat op de afbeelding). |
 |
| Prins Frederik Hendrik te paard voor
de vesting 's-Hertogenbosch, 1629. Op de achtergrond de palissaden van de belegeraars
en een profiel van de stad, 1629, Pauwels van Hillegaert, ca. 1632 - ca. 1635. (Coll.
Rijksmuseum Amsterdam). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding). |
 |
| Aquarel van een Percheron paard door
Ton van der Weerden. Het huidige Franse Percheron trekpaard lijkt op het paard, dat
rond 1620 prins Maurits van Oranje naar het strand van Scheveningen bracht. (Klik
voor een groter formaat op de afbeelding). |
| |
| Bronnen: |
| Adriaen van Nieulandt op Wikipedia |
| De prinsen van
Oranje op het Scheveningse strand |
| Prins Maurits
met zijn paard en stalknecht |
| Maurits (1567-1625), prins van Oranje,
in de slag bij Nieuwpoort |
| Jacob of Jacques de Gheyn II op Wikipedia |
| Een Spaans oorlogspaard |
| Pauwels Hillegaert op Wikipedia |
| Slag bij Nieuwpoort |
| Slag bij Den Bosch |
| Prins Frederik Hendrik te paard |
| |
