|
|
|
Willem Bastiaan
Tholen (1860-1931) |
In de nacht van 22 op 23 december
1894 werden vele bomschuiten hoog op het strand te pletter gegooid. Willem Bastiaan
Tholen schilderde de ramp op de kop van de Keizerstraat.Twee gehavende bomschuiten
liggen naast Hotel Zeerust. Met man en macht wordt gewerkt aan het redden van de
schuiten. (Coll. Artmight.com) |
|
De nacht van 22 op 23 december
1894.
De storm bracht te Scheveningen en aan de zeewering en aan de vloot enorme verliezen
toe.
In den avond van Zaterdag wakkerde de sterke Zuidwestenwind tot storm aan en schoot
uit naar het Noordwesten. Met reuzenkracht beukte de zee van elf uur des avonds tot
2 uur in den nacht de duinen. Telkens gingen brokken grond verloren, door de golven
losgewoeld en dan medegevoerd, zeifs op den strandweg was men niet meer veilig, want
elk oogenblik zag men, toen de duinrand verdwenen was, ook den weg versmallen.
Bij de Kerkwerf liep het zeewater het dorp in en op enkele plaatsen in de Jacob Pronkstraat
liep men omstreeks halftwee tot aan de knieën in het water.
Treurig, allertreurigst was het met de vioot gesteld. De schepen, die in winterlaag
en op het duin en aan den strandweg stonden, waren honderdvijftig in getal. Meer
dan de helft van dat aantal stortte in den nacht achtereenvolgens naar beneden. Niettegenstaande
de groote duisternis, waagde men nog pogingen om de vaartuigen hooger op te halen,
maar men moest voor de overmacht bukken.
Toen de schepen omiaag waren gesmakt, begon eerst de vernieling, want daar alle zonder
ankertouwen waren, werden ze tegen elkaar gesmeten. Een schuit maakte zeifs een tocht
van de Kerkwerf naar het Oranje-hotel.
Bij het aanbreken van den dag kwam eerst de omvang van de ramp aan het licht.
Vijf en twintig vaartuigen waren geheel verloren. Het strand was bezaaid met brokstukken,
masten enz. van de vernielde schepen; het was een ware chaos. Er waren bommen, waar
men in- en uit kon loopen.
Vele reeders waren tegen schade aan het strand geassureerd voor twee derden der schade,
maar enkelen, die zich niet verzekerd hadden, waren geheel geruineerd.
Een schipper, Jacob Kujjper, die tijdens den storm aan een matroos op een schuit
een touw wilde overreiken, voelde den grond onder zich verdwijnen, ook hij verdronk
en nooit werd meer een spoor van den man gevonden.
En de zeewering? Wat jaren geleden reeds voorspeld was, dat de strandweg nog eenmaal
een prooi der golven zou worden, was nu een feit geworden. Ter hoogte van de sociëteit
Neptunus bleef van dien weg slechts 1 à 2 Meter breedte over. De bronzen honden,
die aan de zeezijde van het Kurhaus de wacht hielden, werden van hun voetstuk op
het strand geworpen. Bij de Naald ging de duinvoet wel 15 Meter terug.
Hoogheemraden hadden den aanleg van hoofden voor Scheveningen uitgesteld tot het
begin van 1895, maar thans waren zij wel gedwongen terstond de handen aan het werk
te slaan.
Den 26sten December werd reeds door Delfland met het bouwen van een gedeelte strandmuur
van het hotel Rauch tot Zeerust begonnen, omdat voor de Kerkwerf het gevaar het meest
dreigde. Dit was evenwel slechts eene tijdelijke voorziening.
Aangezien reeds den volgenden dag na den storm de wind geheel bedaard was, meende
men ditmaal niet met een gewonen storm, maar met een zeebeving te doen gehad te hebben. |
|
Willem Bastiaan Tholen (Amsterdam,
13 februari 1860 - Den Haag, 5 december 1931) was een Nederlands kunstschilder. Hij
was een zoon van de schilder Pieter Hendrik Hermanus Tholen en Johanna Maria Arendsen.
Zijn vader legde zich later meer toe op de kunsthandel.
Tholen woonde en werkte in verschillende plaatsen in Nederland. Hij kreeg onder anderen
les van Paul Joseph Constantin Gabriël. Van 1877 tot 1878 bevond hij zich in
Delft. In Delft kreeg Tholen les van Adolf le Comte en behaalde akte M.O. rechtlijnig
tekenen aan de Polytechnische school. De natuur vormde voor Tholen de grootste bron
van inspiratie.
In 1918 overleed Tholens eerste vrouw Jacoba Suzanna Muller, waarna hij in 1919 hertrouwde
met Lita de Ranitz. Hij woonde en werkte in Den Haag op de zgn. Kanaalvilla. Na zijn
dood in 1931 werd hij begraven op de Nieuwe Begraafplaats aan de Soerenseweg in Apeldoorn
in het graf van zijn vader. Zijn werken zijn te zien in vele musea waaronder het
Boijmans van Beuningen en het Rijksmuseum Amsterdam. (Bron: Wikipedia.org) |
|
Bronnen: |
Willem Bastiaan Tholen op Wikipedia |
Bomschuiten op
het strand van Scheveningen na de storm van 1894 |
De nacht van 22
op 23 december 1894 |
|
|
|