Willem Jans Dijk (1881-1970)
De semaphoor of semafoor bij de Buitenhaven van Scheveningen, waarin links twee zeilbotters uitvaren, 1923. (Coll. Beeldbank Haags Gemeentearchief)
De semafoor of optische telegraaf was het eerste, bruikbare middel voor optische telecommunicatie.
Er is nogal eens verwarring over de naamgeving telegraaf of semafoor: Semaforen waren in eerste instantie bedoeld als optische-telegraaf langs de kust. In Frankrijk werden deze sémaphore genoemd. Het merk telegraaf was tot dan toe voorbehouden aan het apparaat dat ontwikkeld was door Claude Chappe. De werking van de Franse semaforen en optische telegrafen verschillen weinig van elkaar.
In 1795 werd in Nederland een eigen semafoor of kusttelegraaf bedacht. Deze werd ontwikkeld onder leiding van de gepensioneerde schout-bij-nacht Joan van Woensel. Onder dreiging van een Engelse oorlog werden de oude vlaggenseinen vervangen door langs de hele kust deze telegraafpalen te plaatsen. Het seintoestel had in 1795 een vaste mast en ra, waaraan overdag bollen werden gehesen en die was voorzien van beweegbare wieken.
 
Willem Jans Dijk werd geboren in Burgum op 15 feb. 1881 in een gezin waarvan de vader molenaar en schipper was. Hij stierf te Den Haag op 23 okt. 1970. Vanaf 1896 volgde hij een onderwijzersopleiding te Groningen en was vervolgens onderwijzer te Makkum. Hij trouwde met Hiltje Alkema, dochter van Ynte Alkema, de eigenaar van de werf "Welgelegen" in Makkum. In 1910 kwam hij na enige omzwervingen als onderwijzer in Den Haag, waar het echtpaar bleef wonen. Zijn talent voor tekenen en schilderen ontwikkelde hij als autodidact met adviezen van tegelschilder J. ten Zwege en Dirk Nijland. Omdat zijn woning aan de Van Boetzelaerlaan door de bezetter tot "sperrgebiet" was verklaard, moest hij elders onderdak zoeken en vond dat in Koudum, waar zijn dochter Jacoba woonde die getrouwd was met de huisarts Albert van de Water. Dit echtpaar woonde op Grovestins. Willem Jans Dijk verbleef in de oorlog op Galamadammen bij herbergier Jan de Bos. Na het platbranden van het logement door de Duitsers in 1945, verbleef Dijk nog enige tijd in Molkwerum bij de sluis. Zijn verblijf op Galamadammen benutte hij met het tekenen van de voorbij varende (zeilende) binnenschepen. Het werk van Dijk werd vaak afgedrukt in tijdschriften als de Waterkampioen en Schuttevaer. Veel van de tekeningen die hij bij Galamadammen maakte zijn nu in het bezit van het Fries Scheepvaart Museum te Sneek. (Bron: Nostaligisch.koudum.nl)
 
Bronnen:
Willem Jans Dijk
De semaphoor bij de Buitenhaven
De semafoor op Wikipedia