Jan Brueghel de Oude (1568 - 1625) Zicht op dorp aan een rivier, 1616
Jan Brueghel woonde in Antwerpen, dat evenals de dorpen Kruibeke, Bazel, Hemiksem en Schelle aan de rivier de Schelde ligt. De kerk in de verte op het schilderij lijkt op de Onze-Lieve-Vrouwkerk in Kruibeke aan de Schelde. De kerk werd in 1575 door de Spanjaarden in brand gestoken en in 1584 weer in gebruik genomen. De toren heeft twee rijen galmgaten, die ook herkenbaar zijn in het schilderij.
Het tafereel op het schilderij lijkt een feestelijke dag te zijn. Drie huifkarren met reizigers trekken door het dorp. Bij de boom luisteren toehoorders naar iemand die voorleest. Op de voorgrond danst een groep jongelui op de muziek van een viool. De vis is vers en wordt verkocht. In de bootjes zitten voorname mensen, die een tochtje maken op de Schelde.
Opvallend in dit schilderij zijn de twee heren in het zwart, die met elkaar discussiëren. In 1614/1615 schilderde Peter Paul Rubens een familieportretportret met Jan Brueghel, zijn vrouw Catherina van Mariënbergh en hun kinderen Pieter en Elizabeth.
 
Jan Brueghel de Oude trouwde twee keer. Zijn eerste vrouw, Isabelle de Jode, stierf in hetzelfde jaar als hun dochter Paschasia in 1603. Het is niet bekend wanneer zijn tweede vrouw, Catherina van Mariënbergh is geboren. Zij baarde van 1608 tot 1620, acht kinderen. De familieleden die in rood zijn aangegeven komen voor op een familieportret dat Paul Rubens van hen schilderde in 1614/1615. Jan Brueghel II ofwel de Jonge, Abrosius Brueghel en Anna Brueghel leerden schilderen van hun vader.
 
Jan Brueghel was de zoon van Pieter Brueghel de Oude en vader van Jan Brueghel de Jonge. Ook was hij de broer van Pieter Brueghel de Jonge, de oom van Jan van Kessel en de schoonvader van David Teniers de Jonge. Zijn vader stierf een jaar na zijn geboorte. Hij kreeg zijn opleiding van zijn grootmoeder, die miniatuurschilderes was, en van Pieter Goetkindt. In 1589 trok hij naar Italië, waar hij in Napels, Rome en Milaan werkzaam was. In Rome raakte hij bevriend met Paul Bril. De twee schilders werkten samen en oefenden een sterke wederzijdse invloed op elkaar uit. Een andere samenwerking was die met Johann Rottenhammer, die hem bekend maakte met de kunst in Venetië.
Terug in Antwerpen keerde hij terug naar het type panoramische vergezichten omzoomd door coulisseachtige bergen zoals dat in Vlaanderen traditie was (vergelijk de werken van Joos de Momper). Ook het traditionele driekleurenschema (bruine voorgrond, groen middenplan, blauw verschiet) en de hoge horizon zijn onverminderd aanwezig. Weer wat later, rond 1605, krijgt het dorpsgezicht met lage horizon zijn voorkeur. Ten slotte, rond 1610, schilderde hij meer open landschappen met een realistischer inslag die aan het Brabantse landschap herinneren. Ze zijn veelal gestoffeerd met reizigers in huifkarren of boeren.
 
Bronnen:
Jan Brueghel de Oude op Wikipedia
Jan Brueghel de Oude op Rompedas Blogspot
Village Landscape with Self-Portrait
Familieportret Brueghel door Peter Paul Rubens