Jan Brueghel de Oude (1568 - 1625) Reizigers door soldaten overvallen, ca. 1607
Bij het reizen door de zuidelijke Nederlanden in de 17e eeuw moesten boeren, handelaren en reizigers gebruik maken van landwegen, die ook door bossen liepen. Aan de rand van die bossen werden ze vaak overvallen door struikrovers, boeven en soldaten. De huursoldaten van de Spaanse overheersers werden vaak slecht betaald en dan beroofden ze de burgers niet alleen van hun geld, maar ook van hun leven. In dit schilderij brachten Jan Brueghel de Oude en Sebastiaen Vrancx de gruwelen van zo'n overval in beeld.
 
De gruwelen van de overvallen komt ook voor op een ander schilderij, waarop te zien is hoe een grote karavaan van reizigers en handelaren worden overvallen door soldaten. Brueghel en Vrancx maken dezelfde afbeeldingen van scènes in het landschap.
 
In 1612 schilderde Jan Brueghel de Oude samen met Sebastian Vrancx (1573-1647) dit schilderij van de aanval door bandieten op een karavaan huifkarren. Het landschap lijkt erg veel op het Panoramische landschap met reizigers. Misschien symboliseert het geraamte van een paard op dat schilderij de relatie met het schilderij over de overval. De aanval door de bandieten geeft een beeld van de verschrikkingen, die reizigers en handelaren onderweg konden tegenkomen. De aanvallers hadden geen medelijden met de burgers of kinderen. Zo te zien werd iedereen gedood.
Het landschap is door Jan Brueghel geschilderd en zijn de figuren door Sebastiaen Vrancx.
 
Jan Brueghel was de zoon van Pieter Brueghel de Oude en vader van Jan Brueghel de Jonge. Ook was hij de broer van Pieter Brueghel de Jonge, de oom van Jan van Kessel en de schoonvader van David Teniers de Jonge. Zijn vader stierf een jaar na zijn geboorte. Hij kreeg zijn opleiding van zijn grootmoeder, die miniatuurschilderes was, en van Pieter Goetkindt. In 1589 trok hij naar Italië, waar hij in Napels, Rome en Milaan werkzaam was. In Rome raakte hij bevriend met Paul Bril. De twee schilders werkten samen en oefenden een sterke wederzijdse invloed op elkaar uit. Een andere samenwerking was die met Johann Rottenhammer, die hem bekend maakte met de kunst in Venetië.
Terug in Antwerpen keerde hij terug naar het type panoramische vergezichten omzoomd door coulisseachtige bergen zoals dat in Vlaanderen traditie was (vergelijk de werken van Joos de Momper). Ook het traditionele driekleurenschema (bruine voorgrond, groen middenplan, blauw verschiet) en de hoge horizon zijn onverminderd aanwezig. Weer wat later, rond 1605, krijgt het dorpsgezicht met lage horizon zijn voorkeur. Ten slotte, rond 1610, schilderde hij meer open landschappen met een realistischer inslag die aan het Brabantse landschap herinneren. Ze zijn veelal gestoffeerd met reizigers in huifkarren of boeren.
 
Bronnen:
Jan Brueghel de Oude op Wikipedia
Reizigers door soldaten overvallen
Aanval op karavaan huifkarren