| Adriaen Pietersz.
van de Venne (1589-1662) |
| Adriaen Pietersz. van de Venne (Delft,
ca. 1587/1589 ñ Den Haag, 12 november 1662) was een Nederlands kunstschilder,
grisailleschilder, miniatuurschilder, graveur, tekenaar, dichter en uitgever behorend
tot de Hollandse School. Hij was leerling van Jeronymus van Diest (I) en Simon de
Valck. In 1605 schreef hij zich in als student in Den Haag en in 1607 wordt hij vermeld
in Antwerpen. Van 1608 tot 1625 woonde hij in Middelburg, waar hij in 1614 trouwde.
In 1625 vestigde hij zich weer in Den Haag, waar hij dat jaar toegelaten werd tot
het Haagse Sint-Lucasgilde. |
| |
| De tekenaar Adriaen
Pietersz. van de Venne |
 |
| Als tekenaar maakte Adriaen Pietersz.
van de Venne 102 aquarellen over uiteenlopende onderwerpen. Hij had veel aandacht
voor de spelende mens. Simon Stevin ontwierp voor Prins Maurits de zeilwagen, waarmee
hij in 1602 voor het eerst op het strand van Scheveningen ging 'zeilrijden'. Prins
Maurits nam graag buitenlandse notabelen mee. Een houten model van de grote zeilwagen
staat in het Schevenings museum: "Muzee". (Bron afbeelding: Costume-history.livejournal.com).
(Klik voor een groter formaat op de afbeelding) |
 |
| De zeer rijke burgers hadden hun
eigen paarden en koetsen om zich te verplaatsen en de armen hun voeten. Voorname
en welgestelde gezelschappen maakten gebruik van de huifkar. Van Den Haag naar Scheveningen
liep een zandweg door de duinen en met een volle kar waren drie paarden nodig om
op het strand te komen. Een deel van de zijkant van de huif kon worden opgerold.
(Bron afbeelding: Costume-history.livejournal.com). (Klik voor een groter formaat
op de afbeelding) |
 |
| Prins Maurits met een gezelschap
en een groot gevolg maken een uitstapje. Misschien wel naar het strand van Schevenin
gen, want daar gingen de Oranjes regelmatig uitwaaien. Waarschijnlijk zaten prins
Frederik Hednrik en zijn echtgenote Amalia van Solms ook in dit rijtuig. (Bron afbeelding:
Costume-history.livejournal.com). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding) |
 |
| Charles II verlaat Scheveningen.
Een tekening , die gemaakt is voor een gravure van Van de Venne. Als dit inderdaad
een tekening is van Van de venne, dan is het een er laat werk. Het is zeker gemaakt
door een Nederlandse kunstenaar. Van de Venne kwam uit een familie van drukkers,
boekverkopers en handel in Middelburg, maar hij vestigde zich in den Haag. De gewassen
tekening is vol met details van het vertrek van de Koning naar Engeland vanuit Scheveningen
aan de Nederlandse kust, dicht bij Den Haag. (Coll. Royal Museums, Greenwich, UK).
(Klik voor een groter formaat op de afbeelding) |
 |
| Het vertrek van de Engelse koning
Charles II vanuit Scheveningen naar Engeland, 2 juni 1660. Episode tijdens zijn rondreis
door en vertrek uit de Nederlanden. Links de koetsen met de koning en zijn gevolg,
rechts ruiters, kanonnen en toeschouwers op de duinen. Op zee wachten de schepen
om de koning naar Engeland te brengen. In de lucht putti en de Faam met het wapen
van de Engelse koning en een banderol. Ontwerp voor een prent. (Coll. Rijksmuseum,
Amsterdam). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding) |
 |
| Het vertrek van de Engelse koning
Karel II vanuit Scheveningen naar Engeland, 2 juni 1660. Episode tijdens zijn rondreis
door en vertrek uit de Nederlanden. Links de koetsen met de koning en zijn gevolg,
rechts ruiters, kanonnen en toeschouwers op de duinen. Op zee wachten de schepen
om de koning naar Engeland te brengen. In de lucht putti en de Faam met het wapen
van de Engelse koning en een banderol. Ontwerp voor een prent. (Coll. Rijksmuseum,
Amsterdam). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding) |
 |
| Detail van gravure met daarop een
grote man. Van de Venne tekende op zijn ontwerp en de gravure een reus waar enkele
mannen veel plezier over hebben. (Coll. Rijksmuseum, Amsterdam). (Klik voor een groter
formaat op de afbeelding) |
| |
| De schilder Adriaen
Pietersz. van de Venne |
| Adriaen Pietersz. van de Venne was
niet alleen een tekenaar, maar ook een belangrijk schilder. Het is niet bekend of
hij ook schilderijen van het strand van Scheveningen heeft geschilderd, maar zijn
schilderijen zijn interessant genoeg om ze op te nemen in dit overzicht. |
 |
| Bezoek van Prins Frederik Hendrik
en prins Maurits aan de paardenmarkt van Valkenburg in 1618. De koets met de prinsen
werd getrokken door zes witte paarden. De paardenmarkt was de oudste van Nederland.
(Coll. Rijksmuseum, Amsterdam). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding) |
 |
| Prins Maurits op valkenjacht in een
koets met vier witte paarden. Op de voorgrond, aan de waterkant, staat een man met
een valk op zijn arm en enkele jachthonden. De hofhouding volgt in een lange stoet
de prins, terwijl rechts voorbame mensen in huifkarren een kijkje komen nemen. (Coll.
Christies.com) |
 |
| Dit schilderij van Adriaen van der
Venne staat bekend als: "Een vrolijk gezelschap in een prieel" Links maakt
een groepje jonge vrouwen muziek in een bloemenprieel. In een omsloten tuin zitten
twee vrouwen op een net waarmee vinken worden gevangen. Van alle kanten worden de
vrouwen bespied, in bomen of verstopt tussen struiken of boomstammen. Een brutale
jongen houdt zich vast aan het dak van het prieel en gluurt naar de vrouwen beneden.
Een ander zit vast in een net, dat door een sober geklede vrouw wordt gehouden en
twee narren vallen uit de bomen. Rechts verstopt een man zich achter het struikgewas
en uiterst rechts trekt een stoet van witte huifkarren langs. (Coll. The Getty Center,
Los Angeles). (Klik voor een groter formaat op de afbeelding) |
| |
| Bronnen: |
| Adriaen van de Venne op Wikipedia |
| Zeilwagen op het strand van Scheveningen |
| Met de huifkar naar het strand van Scheveningen |
| Prins Maurits naar het strand van Scheveningen |
| Charles II verlaat Scheveningen |
| Vertrek van koning
Charles II van Engeland vanuit Scheveningen 1 |
| Vertrek van koning
Charles II van Engeland vanuit Scheveningen 2 |
| De prinsen van Oranje, Maurits en Frederik Hendrik,
op de paardenmarkt te Valkenburg |
| Prins Maurits
op valkenjacht |
| Een vrolijk gezelschap in een prieel |
| |
